कालिकोट। कालिकोटको सदरमुकाम मान्मलगायत आसपासका बस्तीका बासिन्दा अहिले पनि सुरक्षित खानेपानीको गम्भीर समस्याबाट पीडित छन्। दशकौँअघि सुरु गरिएको खानेपानी आयोजना नियमित मर्मत र व्यवस्थापन नहुँदा नागरिक दैनिक रूपमा पानीको अभावमा बाँच्न बाध्य भएका छन्।
स्थानीयवासीहरूका अनुसार आयोजनाबाट पानी अनियमित रूपमा आउँछ। कतिपय घरधुरीमा हप्तौँसम्म धारा सुक्छ भने कहिलेकाहीँ थोरै समयमा मात्रै पानी आउँछ। समितिका कर्मचारी मन लागे जस्तो ढिलासुस्ती गर्ने, आवश्यक समयमा मर्मत नगर्ने र काममा लापरबाही गर्ने गरेको गुनासो छ। परिणामस्वरूप बालबालिका, महिला र वृद्धवृद्धालाई टाढा–टाढा खोलासम्म पानी बोक्न जानुपर्ने बाध्यता कायम छ।
खानेपानी चुनौती
जलस्रोत क्रमशः घट्दै जानु, प्राविधिक दक्ष जनशक्ति र बजेटको कमी, स्थानीय सरोकारवालाबीचको समन्वय अभाव तथा जनसंख्या वृद्धि सबैभन्दा ठूलो चुनौतीका रूपमा रहेका छन्। नगरकै बासिन्दा पानी अभावमा पर्नु विडम्बना भएको नागरिकको धारणा छ।
समाधानको बाटो
केही विशेषज्ञहरूका भनाइ अनुसार तत्काल नियमित मर्मत, पारदर्शी व्यवस्थापन र जिम्मेवार कर्मचारी प्रणाली लागू गर्नुपर्छ। दीर्घकालीन समाधानका लागि वैकल्पिक स्रोतको संरक्षण, वर्षा पानी संकलन (रेन वाटर हार्भेस्टिङ) प्रवर्द्धन तथा आयोजनामा नागरिकको प्रत्यक्ष सहभागिता सुनिश्चित गर्न आवश्यक देखिन्छ।
स्थानीय बासीका आवाज
मान्म निवासी माधव पाण्डे भन्छन् – “समितिले जिम्मेवारीपूर्वक काम नगरेको कारणले समस्या झन् बढ्दै गएको छ। हामीले पैसा तिरेर पनि पानी पाउन संघर्ष गर्नुपरेको छ।”
